Bilkent Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Selim Hanay, ABD’deki Kaliforniya Teknoloji Enstitüsünden ve Melborn Üniversitesinden bilim insanlarıyla nano tartı üzerine yürüttükleri ortak çalışmanın, 5 yıl önce başladığını söyledi.
Türkiye’den ve ABD’den bilim insanlarının ortak çalışmasıyla, bir metrenin yüz milyonda biri uzunluğundaki bir molekülün, bir nano parçacığın ya da bir virüsün kütlesini ve şeklini ölçebilen “nanomekanik tartı” icat edildi.
Kimyada kullanılan “kütle spektrometresi” adlı enstrümanın, hastalık durumunu proteinlerin dağılımına bakarak tespit edebildiğini anlatan Hanay, bu yolla moleküllerin ağırlıklarıyla ilgili tahmini bir bilgininin edinilebildiğini ancak küçük molekülleri iyi ölçen bu sistemin virüslerin ağırlığının ölçümünde hatalı sonuçlar verdiğini belirtti.
Geliştirdikleri “nanomekanik tartı”nın ise mekanik yollarla çok hassas ölçümler yapabilecek teknolojiye sahip olduğunu bildiren Hanay, teknolojiye ilişkin şu bilgileri verdi:
“Tartımız, farklı iki frekansta titreşim özelliğine bağlı çalışıyor. Sadece frekanstaki değişime bakılarak molekülün kitlesi ölçülebiliyor. Tek bir molekülün kütlesini bile bu yolla ölçebiliyoruz. Hatta bir metrenin yüz milyonda biri uzunluğunda olan bir molekülün, bir nano parçacığın ya da bir virüsün kütlesini gerçek zamanlı ölçebiliyor. Ayrıca gözle, hatta mikroskopla görülemeyen molekülleri bile bu yolla tespit edilebilir. Nano tartı, neredeyse atom boyutlarında kütle ölçümü yapabiliyor.”
Geliştirilen yeni teknolojiyle bir virüsün bile kütle ve şekil ölçümünün kolaylıkla yapılabileceğini belirten Hanay, bu sebeple en yaygın kullanımının biyomedikal uygulamalar olacağını kaydetti.